بررسی نياز دانش آموزان 14 تا 16 ساله به درمان های ارتودنسی

    
تعداد 60 صفحه دارد و همراه با پاورپوینت
فهرست مندرجات:
الف ـ ياد و نام خداوند
ب ـ صفحه عنوان
ج ـ تقدير و تشكر و قدرداني
د ـ تقدير و تشكر
ه ـ و ـ چكيده فارسي
فصل اول: دلايل انتخاب موضوع    1
             بيان مساله    4-2
            بررسی  پيشينه پژوهش    20-5
معرفي شاخص نياز به درمان‌هاي ارتودنسي    29-20
            اهداف 30
      
فصل دوم: متغيرها    32-31
           مواد و روش‌ها 35-33
           مسائل اخلاقی و انسانی طرح       37

فصل سوم:   يافته ها    43-38

فصل چهارم: بحث    46-44
                نتيجه‌گيري    47
               پيشنهادات 48
               مشکلات 48
منابع    51-49
Abstract    52

 

چكيده

عنوان: بررسي نياز به درمان‌هاي ارتودنسي در دانش‌آموزان 16-14 ساله منطقه 19 آموزش و پرورش تهران در سال 1382.
 سابقه و هدف : نياز به درمان‌هاي ارتودنسي الگوي شناخته شده‌اي ندارد و دندانپزشكان نظرهاي متفاوتي درباره نياز به درمان ابراز مي‌كنند. آگاهي از ميزان نياز به درمان‌هاي ارتودنسي براي برنامه ريزي‌هاي كلان بهداشتي و بيمه دندانپزشكي اهميت ويژه‌اي دارد. در اين پژوهش، نياز به درمان‌هاي ارتودنسي در دانش‌آموزان 16-14 ساله منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران تعيين شد.
مواد و روش‌ها: در اين پژوهش 460 دانش‌آموز 16-14 ساله دبيرستاني از منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران معاينه شدند و نياز به درمان‌هاي ارتودنسي به كمك جزء سلامت دنداني(DHC) شاخص نياز به درمان‌هاي ارتودنسي(IOTN) بررسي شد. نمونه‌ها از شش دبيرستان دولتي دخترانه و پسرانه به طور تصادفي وبه نسبت جمعيت انتخاب شدند و معاينات به كمك آيسلانگ و خط‌كش   DHC زير نور آفتاب و روي صندلي معمولي انجام شد و يافته‌ها براي بررسي ميزان نياز در هر گروه و مقايسه بين گروه‌هاي مختلف تجزيه و تحليل گرديد.
يافته‌ها: از ميان دانش‌آموزان معاينه شده 6/17 درصد در رتبه 4و5، 9/25 درصد در رتبه 3 و 5/59 درصد در رتبه 1و2 سلامت دنداني قرار مي‌گيرند. رابطه معني‌داري ميان نياز به درمان‌هاي ارتودنسي با جنس و سن مشاهده نشد. (P>0.05) بيشترين عوامل ايجاد كننده نياز به درمان جابه‌جايي نقطه تماس، اورجت، اپن بايت و كراس بايت بود.
نتيجه‌گيري: 6/17 درصد از دانش‌آموزان منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران به درمان‌هاي ارتودنسي نيازمندند. جنس افراد تأثيري بر ميزان نياز به درمان‌هاي ارتودنسي ندارد. دانش‌آموزان حاضر در مدارس دولتي كمتر از خدمات بهداشتی و درماني بهره مي‌برند. عوامل ايجاد كننده نياز به درمان در جامعه مورد بررسي ما، جابه‌جايي نقطه تماس، اورجت، اپن بايت و كراس بايت بوده است.
با آگاهي از نياز به درمان ارتودنسي در ساير گروه‌هاي جمعيتي مي‌توانيم برنامه‌ريزي‌هاي بهداشتي بهتري تدوين كنيم و بيمه دندانپزشكي را براي بهره‌مندي افراد نيازمند به درمان توسعه دهيم.

 

فصل اول:
•    دلايل انتخاب موضوع
•    بيان مساله
•    بررسي پيشينه پژوهش
•    معرفي شاخص نياز به درمان‌هاي ارتودنسي
•    اهداف
•    دلايل انتخاب موضوع

 

آنچه براي برنامه‌ريزي‌هاي كلان و حصول نتايج عالي داراي اهميت فوق العاده است وجود شاخصهاي معتبر و آمار صحيح مي‌باشد كه در طي يك تحقيقات صحيح با رعايت اصول و مباني آن بدست مي‌آيد. در علوم پزشكي و دندانپزشكي نيز اين موضوع بشدت ضروري است. داشتن شاخص و آمار در كليه گرايشهاي دندانپزشكي از جمله ارتودنسي كه بعنوان قديمي‌ترين شاخه علم دندانپزشكي مطرح است، راه را براي برنامه‌ريزي صحيح و حصول نتايج عالي تسهيل خواهد نمود.
-- اساساً ارائه خدمات در سطح جامعه بايد با برنامه‌ريزي و با توجه به منابع و اولويتها صورت پذيرد. در دندانپزشكي جامعه‌نگر نيز برنامه‌ريزي‌ها براي درمان جامعه‌نگر انجام مي‌شود.
-- با داشتن برآوردي از نياز جامعه به درمان مي‌توان وضعيت آينده را با وضعيت امروز مقايسه نمود و تأثير كيفيت آموزش، روش‌ها و امكانات جديدتر را براي كاهش نياز جامعه به درمان ارزيابي نمود و با انجام اين مطالعه ميزان نياز به درمان دانش‌آموزان 16-14 ساله منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران مشخص خواهد شد.
-- از موارد كاربرد ديگر اين پژوهش مي‌توان ارزيابي نتايج درمان، مقايسه شاخص‌هاي جديد، مقايسه نياز يا احساس نياز، تأثير رواني مال اكلوژن با توجه به شدت آن، بررسي صحت انتخاب بيمار، مقايسه روشهاي درماني و درمان‌كنندگان را نام برد.
-- با انجام اين پژوهش مي‌توان از اين شاخص، در سطح وسيع در كشورمان براي دستيابي به اهداف فوق استفاده نمود.
-- انجام اين تحقيق نياز به زمان طولاني ندارد و امكانات خاص و پرهزينه‌اي نمي‌خواهد. توانايي انجام اين تحقيق از نظر تخصصي و پرسنلي، مالي و تجهيزاتي و مواد مصرفي در چهارچوب امكانات معاونت پژوهشي مي‌باشد.
-- انجام اين تحقيق آسان علمي و عملي بوده و نمونه‌ها در دسترس هستند و انجام آن پس از دوره يا آموزش مناسبي امكان‌پذير است. و خود محقق به همراه همكارانش قادر به انجام آن هستند. از آنجائيكه اين شاخص در بعضي از نقاط جهان به پيشنهاد W.H.O اندازه‌گيري شده و در كشور ما هم دو طرح كوچك‌تر از آن انجام شده لذا در بررسي منابع اطلاعات، مشكل خاصي بچشم نمي‌خورد. بعلت شرايط خاص كشور ما، براي اولين بار اين تحقيق در منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران بعنوان بخشي از طرح كلي مركز تحقيقات علوم دندانپزشكي در سطح تهران انجام و بدين ترتيب بناي تحقيقات بزرگتر و كاربردهاي بيشتر اين شاخص در ايران پايه‌ريزي مي‌گردد.

 

بيان  مسئله

يكي از مهترين مشكلاتي كه رشته ارتودنسي همواره با آن مواجه است تعيين شاخص نياز به انجام درمان ارتودنسي است .شاخص نياز به درمان ارتودنسي در سراسر جهان کاربرد وسيعي داشته ودر اروپا وآمريکا از اعتبار روزافزوني برخوردار است اما متاسفانه در جامعه ما، نياز به درمان ارتودنسي الگوي شناخته شده اي ندارد و برآورد دقيقي از نياز به درمان درسطح جامعه در دسترس نيست،در حالي که اعلان نظر قطعي براي شروع درمان بر مبناي چنين شاخصهائي ممکن بوده وهمچنين بهبود وضعيت بهداشت وسلامت جامعه از طريق تحت پوشش بيمه قرارگرفتن خدمات ارتودنسي همچون ساير كشورهاي پيشرفته دنيا وتقسيم نيروي درماني و اولويت بندي درمان  مستلزم کسب اطلاعاتي از وضعيت موجود است. توضيح آنکه گاهي اوقات در بين بيماران مراجعه كننده به مطب دندانپزشك و ارتودنتيست هم مواردي پيش مي آيد كه بيمار و دندانپزشك نمي توانند در تصميم گيري راجع به شروع درمان نظر قطعي دهند(4). در حاليکه بسياري از مشكلات بالقوه ارتودنسي در صورت تشخيص در زمان مناسب با هزينه كمتر و درمانهاي  ساده تر قابل پيشگيري هستند و از آنجايي كه عمده چنين درمانهايي توسط دندانپزشكان عمومي نيز قابل ارائه بوده و طيف وسيعي از جامعه ، امكان برخورداري از آن را خواهند يافت . از طرف ديگر هر چند هدف ما در كلينيك درمان تك تك افراد است ولي به عنوان عضوي از ارائه دهندگان خدمات بهداشتي ، درماني، هدف نهايي ما  بهبود شرايط موجود در كل جامعه وتحقق اهداف توسعه در کشور  است. يکي از اهداف توسعه در جوامعي چون جامعه ما بهبود وضعيت بهداشتي از طريق پوشش بيمه اي براي خدمات بهداشتي است. ارتودنسي نيز مي تواند چون ساير كشورهاي پيشرفته دنيا تحت پوشش بيمه قرار گيرد.اين مهم زماني ممکن وميسر مي شود که اولويتها و نيازهاي جامعه در چهارچوب مشخص و هماهنگ وبر طبق الگوهاي شناخته شده ومورد قبول جامعه علمي، براي مراجع  تصميم گيرنده  تبيين شود. در واقع لازم است  معيارهايي ارائه شود تا حداقل تمام دندانپزشكان بتوانند نياز درمان را به طور يكسان تعيين نموده وهمچنين نياز جامعه به درمانهاي ارتودنسي به صورت کمي تعيين شده تا مسئولين کشوري بتوانند با همکاري مراکز علمي نسبت به  تعيين اولويتهاي درماني اقدام نمايند.
يكي از راه حلهايي كه براي تعيين نياز يا عدم نياز بيمار به انجام درمان ارتودنسي ارائه شده ، استفاده از شاخصهاي اكلوزالي است. در واقع جهت ارزيابي نياز به درمان ، تعيين اسنانداردهاي درماني و ارزيابي نتايج كار توسط خود درمانگر، ايجاد شاخصي كه كيفيت نتيجه درمان را به کميت تبديل كند لازم است. شاخص‌ها جهت طبقه‌بندي ناهنجاري‌هاي پزشكي و دنداني به وجود آمده اند تا در اپيدميولوژي ، تحقيقات و طبقه‌بندي بيماران بر اساس نياز ما را ياري دهند(13). مهمترين خصوصياتي که شاخص هاي اكلوزال بايد داشته باشند عبارتنداز: اعتبار؛ ( توانايي سنجش خصوصيت مورد نظر)،  تكرارپذيري؛ (مشابه بودن مشاهدات توسط مشاهده‌گرهاي يكسان و يا متفاوت در زمان هاي مختلف) ، سادگي استفاده ، مقبوليت در ميان شاغلين  حرفه دندانپزشكي و پذيرش  در بين آحادجامعه .
به طور کلي برخي شاخصهاي معرفي شده عبارتند از:
1- IOTN   (Index of Orthodontic Treatment Need)
2- PAR    Peer Assessment Rating index) ) 
3- شاخص اولويت درماني Grainger ( (Treatment Priority Index = TPI
4- شاخص اكلوزال Summer (  Summers O cclusal Index = SOI)
سنجش شاخص هاي 3و4 زمان زيادي صرف مي كند و استفاده از آنها مشكل و مستلزم تكميل فرم طولاني  و پيچيده اي است و همين اشكالات امكان تحقيقات و ارزيابي نتايج را محدود  مي كند . دو  شـاخـصIOTN وPAR در حدود 20 سال قبل ايجاد شده اند، شاخص نيازبه درمانهاي ارتودنسي شاخص IOTN   (Index of Orthodontic Treatment Need)، که خود از دو جزء مستقل: الف) جزء سلامت دنداني (DHC)  و ب) جزء زيبايي ( Aesthetic Component) تشكيل شده  از معروفترين شاخصهايي است كه در حال حاضر استفاده مي شود(1). به كمك اين شاخص مي توان بيماراني را كه نياز زيادي به درمان ارتودنسي دارند، تعيين كرده و اولويتهاي درماني افراد را مشخص نمود و از طرف ديگر بيماراني را كه نياز به درمان آنها كم  بوده ودرمان آنها توسط دندانپزشك عمومي قابل اجراست، را تشخيص  داد .
هر چند در کشور ما براي سنجش  شاخص نيازبه درمانهاي ارتودنسي مطالعاتي در دو شهر گرگان (31) و بندر انزلي (32) بطور منطقه اي، انجام شده ، اما متاسفانه تابحال اقدامي براي سنجش اين شاخص در سطح شهر تهران انجام نگرفته است . اين در حالي است که انجام چنين مطالعاتي در شهر تهران از اهميت خاصي برخوردار است زيرا شهر تهران به دليل تمركز امكانات بهداشتي و پايتخت بودنش معمولاَ در فعاليت هاي بهداشتي الگوي ساير مناطق كشور بوده وهمچنين   به لحاظ امكان ارائه خدمات درماني بهتر،  برداشتن اولين گامها براي ارائه خدمات بيمه دندانپزشكي در اين منطقه ميسر است و برآورد نياز ساكنان تهران به درمان ارتودنسي و تخمين پراكندگي اين نياز به تحقق اين ايده کمک وافري خواهد نمود.
هدف كلي پژوهش حاضر دستيابي وکسب اطلاعات مورد نياز براي تعيين شاخصهاي نياز به درمان ارتودنسي است که در قالب بخشي از يک طرح پژوهشي فراگيرتر با عنوان « بررسي نياز به درمانهاي ارتودنسي  درنوجوانان 16-14 ساله تهران و شهر ري»  ، مصوب مركز تحقيقات دندانپزشكي، انجام پذيرفته است. براي اين منظور جزء سلامت دنداني(DHC) شاخص نياز به درمان ارتودنسي (IOTN) و رابطه آن باجنس ، سن در نوجوانان 16-14 ساله دبيرستان‌هاي منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران در سال 1382 ، مورد بررسي و سنجش قرار گرفته است. انتخاب  گروه سني 16-14 ساله به اين دليل بوده که اولا اين گروه سني در دبيرستان ها حضور داشته ولذا دسترسي به آنها راحت تر است وثانيا  در اين گروه سني به تصحيح شاخص تطابق با دوره دنداني مختلط ، نيازي نيست وبنابراين  نمونه گيري مطمئن تر است.
با استفاده از شاخصهاي اكلوزالي تحقيقات مختلفي در کشورهاي: انگلستان (3)، ايالات متحده (7) ، مالزي (14)، اردن (13) و چندين كشور ديگر انجام شده است. نتايج اين تحقيقات نشان مي دهد که نياز به درمان ارتودنسي در مناطق و نژادهاي مختلف متفاوت بوده وپارامترهاي مختلفي بر آن اثر گذار است که در ادامه در قسمت پيشينه به آنها اشاره مختصري خواهد شد...

 

منابع

1- McGuiness NJ, Stephens CD. An introduction to occlusal indices. Dent Update 1994; 21: 140-144.
2- Brook PH, Shaw WC. The development of an index of orthodontic treatment priority. Eur J Orthod 1989; 11: 309-320.
3- Burden DJ, Holmes A. The need for orthodontic treatment in the child population of  the  United Kingdom. Eur J Orthod 1994; 16: 395-399
4- Richmond S, O’Brien KD, Roberts CT et al. Dentists’ variation in the determination of orthodontic treatment need. Br Dent J 1994; 21: 65-68.
5- Jenny J, Cons NC. Comparing and contrasting two orthodontic indices, the index of orthodontic  treatment need and dental aesthetic index. Am J Orthod Dentofac Orthop 1996; 110: 410-416.
6- Younis JW. A validation study of three indexes of orthodontic treatment need in the United  States.Community Dent Oral Epidemiol 1998; 25: 31-34.
7- Proffit WR, Fields HW,  Moray LJ. Prevalence of malocclusion and orthodontic treatment need in the United States: estimates from the NHANES Ш survey. Int J Adult Orthod Orthognath Surg 1998; 13: 97-106.
8-Tarvit DJ, Freer T. Assessing malocclusion – the time factor. Br J Orthod 1998; 25: 31-34.
9- Birkeland K, Bergen O. Factors influencing the decision about orthodontic treatment. A longitudinal study among 11- and 15-year-olds and their parents. J Orofac Orthop 1999; 60: 292-307.
10- Cooper S, Mandall NA, Dibiase D et al. The reliability of the index of orthodontic treatment need over time. J orthod 2000; 27: 47-53.
11- Kerosou H, Kerosou E, Niemi M et al. The need for orthodontic treatment and satisfaction with dental appearance among young Finnish adults with and without a history of orthodontic treatment. J Orofac Orthop 2000; 61: 330-340.
12- Mandall NA. The relationship between normative orthodontic treatment and measures of consumer perception. Community Dent Health 2000; 18: 3-8.  
13- -Hamdan AM. Orthodontic treatment need in Jordanian school children. Community Dent Health 2001; 18: 242-248.
14- Abdullah MS, Rock WP. Assessment of orthodontic treatment need in 5112 Malaysian children using the IOTN and DAI. Community Dent Health 2001; 18: 242-248.
15- Tickle M, O’Brien KD. Socio-economic status and orthodontic treatment need. Community Dent Oral Epidemiol 1999; 27: 413-418.
16- Järvinen S. Indexes for orthodontic treatment need. Am J Orthod Dentofac Orthop 2001; 120: 237-239.
17- Shaw WC, Richmond S, O’Brien KD et al. Quality control in orthodontics: Indices of treatment need and treatment standards. Br Dent J 1991; 9: 107-112.
18- Burden DJ, Mitropoulos CM. Effectiveness of a personalized referral letter following orthodontic screening. Community Dent Oral Epidemiol 1994; 22: 323-326.
19- Waring D, Jones JW. Does the GDP need to know about IOTN? Dent Update 2003; 30: 123-130.
20- Graber TM, Vanarsdall RL: Orthodontics current principles and techniques.3rd Ed. St. Louis, Mosby Inc 2000;Chap 1:28-30.
21- Burden DJ, Mitropoulos CM, Shaw WC. Residual orthodontic treatment need in a sample of 15- an 16-year-olds. Br Dent J 1994; 176: 220-224.
22- Üçüncü N, Ertugay E. The use of the index of orthodontic treatment need (IOTN) in a school population and referred population. J Orthod 2001; 28: 45-52.
23- Birkland RC, Bøe OE, Wisth PJ. Orthodontic concern among 11-year-old children and their parents compared with orthodontic treatment need assessed by Index of orthodontic treatment need. Am J Orthod Dentofac Orthop 1996; 110: 197-205.
24- Burgersdijk RC, Truin GJ, Frankenmolen FW et al. Malocclusion and orthodontic treatment need of 15-74-year-old Dutch adults. Community Dent Oral Epidemiol 1991; 19: 64-67.
25- Burden DJ. Need for orthodontic treatment in Northern Ireland. Community Dent Oral Epidemiol 1995; 23: 62-63.
26- Shaw WC, Richmond S, O’Brien KD. The use of occlusal indices: A European perspective. Am J Orthod Dentofac Orthop 1995; 107: 1-10.
27- Holmes A, Willmot DR. The consultant orthodontic group 1994 survey of the use of the index of orthodontic treatment need (IOTN). Br J Orthod 1996; 23: 57-59.
28- Otuyemi OD, Ugboko VI, Adekoya-Sofowora CA et al. Unmet orthodontic treatment need in rural Nigerian adolescents. Community Dent Oral Epidemiol 1997; 25: 363-366.
29- Richmond S, Shaw WC, O’Brien KD et al. The relationship between the index of orthodontic treatment need and consensus opinion of a panel of  74 dentists. Br Dent J 1995; 178: 370-374.
30- So LL, Tang EL. A comparative study using the occlusal index and the index of orthodontic treatment need. Angle Orthod 1993; 63: 57-64.
-31 نظري ر، بي‌ريا م: ارزيابي نياز‌هاي درماني ارتودنسي دانش‌آموزان 13-12 ساله شهرستان گرگان با استفاده از ايندكس   IOTNدر سال تحصيلي 82-81، پايان نامه دكتري عمومي،2271، دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني شهيد بهشتي، سال 1382.31
 - 32 جمالپور م، اسلاميان ل: بررسي نياز‌هاي درماني ارتودنسي دانش‌آموزان 11ساله شهرستان بندرانزلي در سال 77، پايان نامه دكتري عمومي، 1878، دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني شهيد بهشتي، سال 1378.

نظري براي اين محصول ثبت نشده است.

---

نوشتن نظر خودتان

براي نوشتن نظر وارد شويد.