آناتومی پستان

Abstract
World’s health organization and Unicef encourage infant’s nourishment by breastfeeding for 6 months. It means that in the first 6 months infants must be nourished just by mother’s milk not any other liquid (even water). Breastfeeding is the best for infant. It includes 200 different ingredients that are produced by mammalian glands, but all over the world limited number of infants are nourished by breastfeeding longer than several weeks.
Many medical studies on mother’s milk indicate that milk’s components is changing every second. This change is according to infant’s need and is ideal for his growth. No two mothers produces the same milk.
In the modern societies, a large number of mothers don’t tend to breastfeed their babies and because of employment or education are out of home. In other hand because of physical or psychical problems , many babies are deprived of breastfeeding.
The latest statistics published by Iran’s ministry of health (Mehr 1379) shows that just 44 percent of mothers in all of the country and 38.1 Percent in Tehran nourish their infants by breastfeeding in the first 6 months.
Removal of this problem needs to increase public information and improvement physician’s knowledge and preparing situations for mothers to be able to produce enough milk.
Physician’s prescriptions for mother’s milk decrease, has been investigated in this study. 200 physicians were interviewed in 4 districts of tehran (north, south, west, east) and karaj in order to determine whether they prescribe chemical drug (Metochlopromide) or herbal drug (Shirafza drop) and why?
The survey indicates that all of the physicians pay attention to natural aspects such as mother’s good nutrition, convenience and repeated breastfeeding at first. 66 percent prescribe shirafza drop, 16.5 percent recommend Metochlopromide and 15.5 percent prescribe no medicine.
The results indicate that most of physicians don’t prescribe chemical medicine. The results was illustrated by bar chart.
In order to study the relation between physicians’s prescriptions and their specialization was used statistical method that termed “Khi square”. It indicates that there is no relation between their skill and the prescription, whether they are pediatrician or Obstetrician – Gynecologist or midwife, try not to prescribe chemical medicines, as long as possible and specialist society in Iran tend to prescribe more herbal drugs in order to increase mother’s milk.

 

آناتومي پستان

الف- طرز تشكيل پستان:
غدد پستاني، ساختار اختصاصي مي‌باشند كه به صورت واحدهاي لوله‌اي ترشّحي نسبتاً ساده‌اي از غدد عرق هستند. در حدود سي و پنجمين روز از تكامل جنيني، با ضخيم شدن لايه مالپيگي روي سطح جانبي شكمي، سينه‌ها شروع به تكامل يافتن مي‌كنند. پستانها يا غدد شيري، اندامهاي فرعي دستگاه توليد مثلي در زن مي‌باشند. رشد پستانها از زمان تولد تا موقع بلوغ متوقف مي‌ماند. در زمان بلوغ تحت اثر هورمون استروژن و به ميزان كمتر هورمونهاي ديگر مانند هورمون رشد، انسولين، كورتيزون، هورمون تيروئيد و هورمون پرولاكتين، پستان رشد مي‌نمايد. بعد كه تخمك‌گذاري در زن شروع مي‌شود، هورمون پروژسترون نیز كه در اين موقع ترشّح مي‌شود به رشد بيشتر پستان كمك مي‌كند. پس پستانها به طور قابل توجّهي بعد از دوران بلوغ رشد مي‌كنند ولي حالت عملكردي  كامل رشد آنها پس از دوره حاملگي روي مي‌دهد. اما به طور كلي پستانها در مرد به صورت يك شكل توسعه نيافته مي‌باشند. (9)
پس از بلوغ در زن، هر پستان يك برجستگي مدور را روي ديواره‌هاي قدامي و طرفي سينه، روي سطح عضله سينه‌اي بزرگ تشكيل مي‌دهد. پستانها از دومين تا ششمين دنده و از لبه خارجي استخوان جناغ تا خط زير بغلي مياني توسعه مي‌يابند. قسمت خارجي و بالايي هر پستان به طرف بالا به داخل زير بغل توسعه يافته و به عنوان انتهاي زير بغلي پستان شناخته مي‌شود. قسمت عمده پستان از بافت چربي تشكيل شده است. بنابراين اندازه پستان در افراد مختلف به طور قابل توجهي فرق مي‌كند. در زير مركز پستان، نوك پستان  به طرف جلو واقع مي‌شود. نوك پستان معمولاً در فضاي مابين چهارمين و پنجمين دنده قرار مي‌گيرد. نوك پستان توسط يك حلقه پوستي صورتي رنگ احاطه شده است كه هاله نوك پستان  ناميده مي‌شود. در هنگام اولين حاملگي، اين هاله به رنگ قهوه‌اي تيره درآمده و ديگر به رنگ صورتي اوليّه باز نمي‌گردد. (9)
ب- ساختمان پستان:
پستان از بافت غده اي، بافت ليفي و بافت چربي تشكيل شده است. بافت غده‌اي از پانزده تا بيست لوب تشكيل شده است كه هر يك از آنها به تعداد بسيار زيادي لوبول كوچك تقسيم مي‌شوند. هر لوبول از تعداد زيادي آلوئول ترشّحي  تشكيل شده است كه به داخل شاخه‌هايي از مجاري حامل شير  باز مي‌شوند. هر لوب پستان داراي يك مجراي حامل شير است. مجاري حامل شير به طرف بالا تا هاله نوك پستان ادامه دارند و در آنجا تشكيل سينوسهاي متّسعي را مي‌دهند كه اين سينوسها مانند مخزنهايي براي ذخيره شير هنگام ترشّح شير عمل مي‌كنند. بعد از اين سينوسها، مجاري حامل شير به طرف بالا راه يافته و توسط سوراخهاي مجزايي به سطح نوك پستان باز مي‌شوند. سطح خارجي پستان توسط نيام زير پوستي كه تيغه‌هاي ليفي زيادي به داخل غده شيري براي پشتيباني لوبولها مي‌فرستد، پوشيده شده است. رشته‌هاي ليفي از نيام زير پوستي به نوك پستان و هاله دور آن نيز مي‌روند. (9)
بافت چربي روي سطح غده شيري و نيز مابين لوبهاي غده شيري قرار مي‌گيرد. (9)
ج- تغذيه خوني پستان:
پستانها، خون شرياني خود را توسط شاخه‌هايي از شريانهاي آگزيلاري، شريانهاي بين دنده‌اي و شريانهاي پستاني داخلي دريافت مي‌كنند. (9)
وريدهايي كه از پستان خارج مي‌شوند، يك شبكه وريدي در زير نوك پستان تشكيل مي‌دهند. سپس اين شبكه به داخل وريدهاي پستاني داخلي و آگزيلاري تخليه مي‌شود. (9)
د- تخليه لنفاوي پستان:
عروق لنفاوي قسمت مركزي پستان، پوست روي قسمت مركزي پستان، نوك پستان و هاله نوك پستان به داخل يك شبكه عروقي روي سطح عضله سينه‌اي بزرگ تخليه مي‌شوند. از اين شبكه، عروق لنفاوي به گروه سينه‌اي عقده‌هاي لنفاوي آگزيلاري و به عقده‌هاي لنفاوي پستاني داخلي مي‌روند. تعداد كمي از اين عروق ممكن است از خط وسط بدن به پستان طرف ديگر بروند و بعضي از عروق از قسمت داخلي تحتاني پستان به يك شبكه لنفاوي روي سطح عضلة مستقيم شكمي مي‌روند. قسمت عمده تخليه نيمه خارجي پستان به داخل گروه سينه‌اي عقده‌هاي لنفاوي آگزيلاري و قسمت عمده تخليه نيمه داخلي پستان، به داخل عقده‌هاي لنفاوي پستاني داخلي صورت مي‌گيرد. به هر حال مقدار مشخصي از لنف به داخل گروه خلفي عقده‌هاي لنفاوي آگزيلاري تخليه مي‌شود. (9)
هـ اعمال پستان در زن:
در ابتداي دوران بلوغ، افزايش ترشّح هورمونهاي تخمداني و هورمونهاي گونادوتروپين، رشد پستانها را در زن تحريك مي‌كند. به هر حال، رشد كامل در زمان حاملگي روي مي‌دهد. در هنگام حاملگي، پستانها بزرگ شده و در اثر تحريك استروژن و پروژسترون رشد مي‌كنند. پس از تولد بچه، سطح استروژن و پروژسترون خون پايين مي‌افتد و هورمون ترشّح كننده شير  كه توسط لوب قدامي غده هيپوفيز ترشّح مي‌شود، سلولهاي آلوئولي را براي ترشّح شير تحريك مي‌كند. به هر حال، جاري شدن كامل شير زودتر از 2 تا 3 روز پس از تولد نوزاد روي نمي‌دهد. (9)
هورمون تيروئيد و هورمون‌هاي بخش قشري غده فوق كليوي نيز براي تأمين شير كافي، ضروري مي‌باشند. (9)
وقتي طفل مكيدن پستان مادر را آغاز مي‌كند، لوب خلفي غده هيپوفيز براي توليد هورمون اكسي توسين  تحريك مي‌شود كه اين هورمون، شير را از پستان بيرون مي‌راند. بنابراين مكيدن پستان مادر يك تحريك مهم در ادامه جاري شدن شير است. (9)
 

شكل 1-1 ساختمان پستان در زن

شكل 1-2 مسيرهاي اصلي تخلية لنفاوي پستان

 
1-2 بافت شناسي پستان
الف- غدد پستاني:
هر غدّه پستاني شامل 15 تا 25 لوب نامنظم از نوع لوله‌اي – حبابي مركب بوده و عملكرد آن ترشّح شير براي تغذيه نوزاد است. هر لوب توسط بافت همبند متراكم و مقدار زيادي بافت چربي، از ساير لوبها جدا مي‌شود و در حقيقت هر لوب به تنهايي غدّه‌اي با مجراي ترشّحي مختص به خود است. اين مجاري شيري 2 تا 5/4 سانتي‌متر طول داشته و به طور مستقل در نوك پستان باز مي‌شوند. نوك پستان داراي 15 تا 25 منفذ است كه هر يك حدود 5/0 ميلي‌متر قطر دارد. ساختمان بافت شناسي غدد پستان بر حسب جنس، سن و وضعيت فيزيولوژيك متفاوت است. (8)
ب- رشد پستان طي بلوغ:
پيش از بلوغ، غدد پستان از سينوسهاي شيري و مجاري شيري منشعبي تشكيل مي‌شوند كه در انتهاي هر يك، مجموعه سلولهاي كوچكي قرار گرفته است. نموّ غدد پستان در زنان طي بلوغ، يكي از صفات ثانويه جنسي محسوب مي‌گردد. طي اين دوره غدد پستان از حيث اندازه بزرگ شده و نوك برجسته پستان را به وجود مي‌آورند. در مردان، نوك پستان مسطح باقي مي‌ماند. بزرگ شدن پستان طي بلوغ در نتيجه تجمع بافت چربي و بافت همبند كلاژن دار، صورت مي‌گيرد. منشعب شدن بيشتر مجاري شيري نيز نقش كوچكي در اين ميان دارد. تزايد مجاري شيري و تجمع چربي بر اثر افزايش ميزان استروژنهاي تخمداني طي بلوغ روي مي‌دهد. در خلال اين مرحله، تشكيل ساختمانهاي لوله‌اي – حبابي كوچكی را مي‌توان در انتهاي هر مجرا مشاهده نمود. (8)
ج- ساختمان پستان در زنان بالغ:
طي بلوغ، مجاري شيري بر رشد خود افزوده و به طور وسيعي منشعب مي‌شوند. در انتهاي كوچكترين مجاري (مجاري بين لوبولي انتهايي)، ساختمان اختصاصي پستان زن بالغ، موسوم به لبول به وجود مي‌آيد. يك لبول از چندين مجراي داخل لوبولي تشكيل مي‌شود كه محتويات خود را به داخل مجراي بين لوبولي انتهايي مي‌ريزند. هر لوبول در بافت همبند داخل لوبولي پر سلول سستي قرار مي‌گيرد. لوبولها توسط بافت همبند بين لوبولي متراكم تر و كم سلولي از يكديگر مجزا مي‌شوند. مجاري شيري نزديك به منفذ نوك پستان متّسع مي‌شوند تا سينوسهاي شيري را به وجود آورند. سينوسهاي شيري در منفذ خارجي خود از اپي تليوم سنگفرشي مطبّق پوشيده شده اند. اين اپي تليوم به سرعت به اپي تليوم مكعبي يا استوانه‌اي مطبّق تبديل مي‌شود. (8)
مطالعات با ميكروسكوپ الكتروني، آشكار ساخته كه سلولهاي همجوار با مجرا، همان سلولهاي اپي تليال هستند. در حالي كه سلولهايي كه بر لايه بازال جاي گرفته اند، سلولهاي ميواپي تليال فشرده در كنار يكديگرند. سلولهاي اپي تليال مجرا داراي تعداد اندكي ميتوكندري، قناتهاي معدودي از رتیكولوم آندوپلاسمي خشن، تعداد زيادي ريبوزوم آزاد و يك دستگاه گلژي كوچك مي‌باشند. اين سلولهاي اپي تليال توسط اتّصالات محكم و دسموزوم به يكديگر متصل مي‌شوند. سلولهاي ميواپي تليال، دوكي شكلند و نحوة استقرار آنها به ترتيبي است كه محور طولي اين سلولها، به موازات طول مجرا قرار مي‌گيرد. مجاري بين لوبولي انتهايي از اپي تليوم مكعبي ساده‌اي كه بر لايه بازال قرار گرفته و لايه منقطعي از سلولهاي ميواپي تليال تشكيل مي‌شود. (8)
در بافت همبند داخل لوبولي دربرگيرنده آلوئولها، تعدادي لنفوسيت و پلاسموسيت نيز به چشم مي‌خورد. نزديك به پايان حاملگي، اين پلاسموسیتها به طور چشمگيري افزايش يافته و مسئول ترشّح ايمونوگلوبولينهايي IgA) ترشّحي) است كه ايمني غير فعّال را به نوزاد مي‌بخشند. طي چرخه قاعدگي تغييرات اندكي در ساختمان بافت شناسي اين غدد مشاهده مي‌شود. به اين معني كه تزايد سلولها و مجاري در حدود زمان تخمك گذاري مشهود است. اين تغيير همزمان با دوره‌اي رخ مي‌دهد كه طي آن استروژن گردش خون در اوج خود است. آبگيري (هيدراتاسيون) بيشتر بافت همبند در مرحله پيش از قاعدگي سبب بزرگي پستان مي‌شود. (8)

نظري براي اين محصول ثبت نشده است.

---

نوشتن نظر خودتان

براي نوشتن نظر وارد شويد.